De broedvogels beginnen het eiland te verlaten, welke trekvogels komen het eiland dit najaar gebruiken als tussenstop? Dit is de tijd voor reuzensterns. Welke verrassende soorten komen we tegen?
Lees hier ons corona protocol
Naar Marker Wadden
In de haven van Enkhuizen stappen we aan boord van zeilschip de Schuttevaer. We varen via het naviduct -over de autoweg- van het IJsselmeer het Markermeer op. We bekijken de vogels van de natuurboog, we letten speciaal op de verschillende soorten meeuwen en in het bijzonder de Pontische meeuw die hier jaarrond regelmatig wordt gezien, een nieuwkomer in ons land. We luisteren naar wat zingt in het wilgenbos van een afstand, zo zou een toekomstig Marker Wadden er uit komen te zien zonder beheer. Steeds vaker horen we hier ook de Cetti's zanger zingen.
Daarna hijsen we de zeilen en zetten koers richting Marker Wadden (zie protocol). Heb je nautische vragen? De schipper geeft graag antwoord.
We leggen aan in de haven van Marker Wadden en gaan aan land. We maken een wandeling over het eiland en bekijken de vogels. Je kunt zelf een rondwandeling maken of meelopen met de vogelgids(en) en samen alle vogels bekijken. Heb je nog niet eerder vogels gekeken? Des te leuker wordt het.
Tijdens de presentatie (digitaal vooraf) leggen we ook de route opties uit en met onder andere welke vogels kunt verwachten. De presentatie gaat over Marker Wadden, alle ontwikkelingen, de (broed)vogels en andere dieren en planten die er voorkomen, het lopende onderzoek naar vele onderwerpen en het laatste nieuws.
Het eiland is volop in ontwikkeling. Op dit moment vinden we hier een pionierstadium met steeds meer begroeiing, al flinke stukken met riet, lisdodde en andere pionier planten zoals moerasandijvie, wilgenroosjes en allerlei slikranden. De eerst aangelegde plekken zijn al verder ontwikkeld en andere plaatsen zijn eerder weer opnieuw van een laag slib voorzien. Een heel open landschap. Het is bijzonder om het eiland juist nu te bekijken in deze fase, die steeds snel veranderd en de soorten veranderen mee. Eerder alleen de grondbroeders in 2019. In 2020 onder andere meer soorten broedende rietvogels. Baardmannetjes doken in 2021 in elke hoek op en wat zal 2022 ons brengen? Met de excursies zullen we het eiland steeds blijven volgen.
Er kunnen nog werkzaamheden plaatsvinden en vogels kunnen op paden gaan broeden. Er kunnen hierom altijd paden afgesloten worden.
Er zijn wandelingen mogelijk van 2,5 km en 5 km. Er bevinden zich drie vogelhutten, genaamd de steltloper, lepelaar en duikeend en kijkscherm aalscholver langs het wandelpad.
Vaar (weer) mee en ontdek het zelf.
De vogels in september
De trekkende broedvogels beginnen het eiland te verlaten en verschillende soorten komen rond deze tijd aan om een tussenstop te maken op Marker Wadden. Het is ook een spannende tijd met soms onverwachte leuke soorten.
Dit is de beste tijd waarin we kans maken op de indrukwekkende reuzensterns die zich regelmatig prachtig lieten zien in 2021. Begin september verwachten we normaalgesproken ook veel zwarte sterns maar in 2021 zagen we er maar enkele.
We kijken uit naar de steltlopers die nu doortrekken, zijn er opnieuw veel watersnippen? We zoeken naar bosruiter, zilverplevier, rosse grutto, kanoet, Temmincks, kleine en bonte strandloper, krombekstrandloper, zwarte ruiter, kemphaan en witgat. Met veel geluk treffen we een grauwe franjepoot? De hoeveelheid zal ook afhangen van de waterstand en het weer elders. Is er veel aankomst? Of juist veel wegtrek? We bekijken de vogels ook rustig (coronaproof) met de telescoop.
Ook maken we kans op verschillende soorten roofvogels zoals slechtvalk en bruine kiekendief of andere soorten op doortrek. We hopen altijd op een soort als smelleken. De zeearend liet zich zo nu en dan zien, altijd ver weg, soms meer dan een vogel en onmiskenbaar. Was de visarend in 2020 nog het hele najaar nog aanwezig, in 2021 ontbrak deze soort. Wat brengt 2022?
Vele baardmannen wonen inmiddels op het eiland. Ze zitten overal waar riet of lisdodde staat. Ze goed zien vraagt enig geduld en doorzettingsvermogen.
De zangvogeltrek komt net op gang en we kunnen allerlei soorten verwachten. Gras, oever- én waterpieper, tapuit, roodborsttapuit en paapje. Bij windstil weer kunnen we ook goed luisteren naar wat we op het eiland horen. Roepende waterral en met veel ogen zien we deze soort mogelijk ook aan de rand van het riet.
We maken kans op verschillende soorten eenden zoals wintertaling, bergeend, smient, kuifeend, pijlstaart, slobeend, krakeend en tafeleend
Ook bekijken we natuurlijk de andere soortgroepen die we tegenkomen. Zo kun je vanuit kijkhut de duikeend ook driedoornige stekelbaars, winde en baars zien zwemmen. Steeds meer insecten zoals allerlei soorten vlinders worden er gezien en welke nieuwe planten komen er tot bloei? Deze tijd verwachten we weer veel bloeiende zulte/zeeaster.
Verrekijker lenen
Heb je zelf geen verrekijker? Geen probleem, we hebben 20 verrekijkers van het merk Bynolyt gekregen van het Vogelinformatiecentrum Texel. Deze kun je de hele excursie gebruiken en worden na afloop van elke excursie schoongemaakt.
Meer over de lezing(en) en/of gids(en)
Voor corona gaf Debby Doodeman elke excursie is er een presentatie aan boord over Marker Wadden. Een verhaal met veel beelden over de aanleg en alle ontwikkelingen rond de Marker Wadden, de (broed) vogels en andere soortgroepen die er leven, onderzoek dat er wordt gedaan en laatste nieuwtjes. En natuurlijk ook informatie over de plek waar je terecht komt, waar kun je wandelen en ongeveer welke vogels je kunt verwachten.
De presentatie is nu digitaal gemaakt en deze kun je thuis vooraf online bekijken. We horen van veel opvarenden dat ze dit eigenlijk ook wel zo prettig vinden. Dus mogelijk houden we de digitale presentatie er in de toekomst wel in.
Je kunt op het eiland meelopen met vogelgids Debby en wisseldende vrienden die meegidsen, we maken geen vaste groepjes, maar wil je horen wat de gidsen te vertellen hebben blijf dan op roepafstand. En kijk vooral mee, roep wat je ziet, of je nu wel of niet de soort kent.
We lopen niet snel en nemen de route waar de meeste vogels verwacht worden. Uiteraard kun je ook je eigen weg gaan of iets daar tussenin.
Biologisch eten
Bij het ontvangst krijg je koffie of thee en op de terugweg is er soep met een broodje aan boord. Met groente uit de groententuin van de schippers in het seizoen zo lang de voorraad strekt.
De lunch breng je zelf mee. Aan de bar zijn -tegen betaling- allerlei drankjes te verkrijgen, zoals koffie en thee, fris, wijn, Skuumkoppe van de tap, een kruidenbitter Schuttevaertje en meer.
We zijn al voor lunchtijd op het eiland, zorg er dus voor dat je je lunch mee kunt nemen. Teruglopen naar de boot is zonde van je tijd op het eiland. Maar de boot is altijd beschikbaar om naar terug te lopen om wat voor reden dan ook.
De soep is vegetarisch.
Heb je een speciaal dieet waar je je aan moet houden, laat dit weten bij je aanmelding en vermeld ook even je telefoonnummer, dan kunnen we nog even bellen als we nog vragen hebben.
Van alles het beste: alle gerechten zijn zo veel mogelijk biologisch en in veel gevallen afkomstig uit de streek.
Het paviljoen op het eiland is naar verwachting open van van 10:30 - 16:30u. Met kleinschalige horeca (drankjes met iets er bij, tosti, soep, geen uitgebreide lunch), openingstijden kunnen wijzigen.
Er is ook een (invalide)toilet op het eiland aanwezig (in de haven en bij het paviljoen, invalidetoilet bij het paviljoen).
Wij werken duurzaam
Deze excursie wordt met name duurzaam ondernomen. Het 43 meter lange zeilschip de 'Schuttevaer' is al meer dan 100 jaar oud. Ouder dan de Titanic! We zullen zoveel mogelijk zeilend de route afleggen. We zetten de motor aan als het echt niet anders kan.
Meer over het schip
Zeilen met de prachtige 'Schuttevaer' is al een beleving op zich. Men kan er voor kiezen om actief mee te zeilen of zelf aan het roer te staan. Maar dit hoeft natuurlijk niet. Op het dek vind je veel (zit)ruimte en kunt je goed naar de vogels kijken. Als je een telescoop hebt, is er voldoende ruimte om deze te gebruiken.
Op dekhoogte is binnen een bar waar je diverse soorten drankjes kunt krijgen. We hebben onder andere Texels Skuumkoppe van de tap. Vanuit de bar heb je ook zicht naar buiten. Als je in de bar even verder loopt kun je met de (show) trap naar beneden die leidt naar het ruime benedendek. Hier werden voorheen ook de presentaties gehouden met een beamer en een scherm, deze zijn voor nu digitaal. Achter de trap bevinden zich de luxe gescheiden toiletruimtes.
Geschiedenis van de Schuttevaer
Het werkpaard van de Noord en Oostzee, zo werd de koftjalk genoemd. Stabiel, groot en stevig. Met haar lengte van 43 meter is de Schuttevaer de grootste nog bestaande koftjalk in Nederland.
In 1910 ging ze als “Emanuel” in Stadskanaal te water. Gebouwd bij Mulder in opdracht van een Duitse reder. Er werd koers gezet naar de handelssteden van Noord-Europa. Een indrukwekkend zwaargewicht: 190 ton aan waterverplaatsing voortgedreven door wind. In de loop der jaren kwam er een eind aan het zeilende vrachtvaren. De Schuttevaer werd dan ook omgebouwd tot Coaster. Een scherpe kop werd er op gezet. Tot eind jaren 80 voer ze als kustvaarder onder Duitse vlag. Om uiteindelijk te eindigen als golfbreker op het eiland Sylt.
In 1992 werd ze teruggehaald naar Nederland en grondig verbouwd. De kop werd weer een koftjalken kop. Inmiddels is het werkpaard een raspaard geworden, voorzien van veel modern comfort. Het heeft een Grand Café aan boord en het interieur is in Art Deco stijl.
Voorwaarden
Let op: de voorwaarden van het protocol zijn -zolang de corona maatregelen gelden- van toepassing en deze worden aangepast aan de dan geldende maatregelen. Zie het protocol (link bovenaan de pagina).
Deze excursie gaat door bij minimaal 25 deelnemers. Excursies gaan eigenlijk altijd door, indien de excursie niet door gaat bij slecht weer (storm, ijs) ontvang je je volledige betaling terug.
De excursieprijs is inclusief de genoemde opties onder de prijs en exclusief de drankjes van de bar. Tegen betaling zijn drankjes verkrijgbaar aan de bar. Eigen meegebrachte consumpties zijn uiteraard geen enkel probleem. Neem vooral een waterflesje mee om bij te vullen.
Bij stevige wind komt het soms voor dat we de vaarroute moeten aanpassen. Een enkele keer kan het voorkomen dat we op bepaalde plekken niet kunnen bereiken (geld niet voor de Marker Wadden excursies).
Minder validen: bij twijfel stuur een e-mail naar debby@fogol.nl, en je krijgt een antwoord op maat. De doorgang om het schip op te komen is 70 cm. Er zijn de gebruikelijke waterkering/drempels maar ook veel goede zitplekken aan dek en binnen. De toiletten zijn een brede trap naar beneden en er zijn altijd veel opvarenden om op te steunen indien nodig. Als we van boord gaan bij een excursie lopen we tijdens de wandelingen nooit snel, daarvoor is er teveel te zien.
Omboeken: je kunt bijna altijd omboeken naar een andere datum.
Afmelding: je kunt tot 2 weken voor vertrek bijna kosteloos (minus €2,50 administratie kosten) afmelden, je betaling wordt dan terug geboekt. Bij afmelding minder dan 10 dagen voor vertrek, wordt 25% ingehouden. Bij minder dan 24 uur voor vertrek afmelden, wordt uw betaling niet terug geboekt. (In coronatijd kun je bij ziekteverschijnselen natuurlijk tot je de stijger op stapt annuleren en ontvang je het betaalde bedrag terug).
Honden zijn niet toegestaan.
Foto's: er worden foto's gemaakt tijdens de excursie, vooral van de vogels, soms van de opvarenden. Die worden gebruikt om rond te mailen na afloop en gebruikt bij eventuele toekomstige excursies ter promotie. Van de opvarenden nooit zomaar deelnemers vol in beeld. Wil je liever niet op de foto? Geef dit dan even aan bij het aan boord gaan (bij Debby) of per e-mail.
